کد مطلب:245556 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:305

امامت در کودکی
یكی از موضوعات مربوط به امامت این پرسش است: آیا ممكن است شخصی پیش از سن بلوغ به مقام امامت برسد؟ این مطلب درباره ی سه امام یعنی امام جواد علیه السلام و امام هادی و حضرت مهدی شایان توجه است. زیرا هر سه پیش از بلوغ به این منزلت بار یافتند.

در سال 203 كه امام هشتم علیه السلام شهید شد، مردم درباره ی امامت حضرت جواد علیه السلام دچار نگرانی شدند و چند دستگی پیش آمد:

الف: برخی به دنبال عبدالله بن موسی، برادر امام رضا علیه السلام رفتند و از آنجا كه نمی خواستند بدون دلیل امامت فردی را بپذیرند، پس از پرسشی كه از او كردند، وی را ناتوان یافتند و از او دوری گزیدند.

ب: برخی از شیعیان این موضوع را با خود حضرت جواد علیه السلام در میان گذاشتند و آن حضرت در جواب به جانشینی سلیمان از داود اشاره كرد و فرمود هنگامی كه سلیمان هنوز كودكی بیش نبود و گوسفندان را به چرا می برد، داود علیه السلام او را جانشین خود كرد، با آن كه عباد و دانشمندان بنی اسرائیل این عمل را انكار می كردند. همچنین از حضرت رضا علیه السلام نیز این سؤال را كردند، حضرت در پاسخ آن، نبوت حضرت عیسی علیه السلام را در



[ صفحه 160]



كودكی مطرح ساخت. [1] .

ج: برخی از شیعیان برای بررسی موضوع مهم جانشینی امام علیه السلام در مجلسی گرد آمدند. یونس بن عبدالرحمن كه از شیعیان مورد اعتماد حضرت رضا علیه السلام بود، به آنان گفت: تا زمانی كه این فرزند یعنی امام جواد علیه السلام بزرگ شود، چه كنیم؟

در این هنگام ریان بن صلت از جای خود برخاست و به اعتراض گفت: تو خود را در ظاهر معتقد به امام جواد نشان می دهی، ولی در باطن تردید داری.

اگر امامت وی از جانب خدا باشد، حتی اگر كودك یك روزه هم باشد، مانند انسان بزرگ است و چنانچه از طرف خدا نباشد، حتی اگر هزار سال عمر كرده باشد، مانند سایر مردم است. از این رو، برای پیشگیری از شبهه ی عدم صلاحیت كودك برای امامت تلاش های زیر انجام شد:

بارها به جانشینی فرزندش در سن كودكی تصریح كرد. علامه ی مجلسی قدس سره در این زمینه 26 روایت ذكر كرده است. [2] .

خود مردم گاهی به آزمایش امام جواد علیه السلام می پرداختند. چون عالم بودن به مسائل مختلف مورد نیاز را از شرایط ضروری امامت می دانستند. [3] .

برای روشن شدن شایستگی حضرت جواد علیه السلام برای دانشمندان آن زمان كه امامت امام جواد علیه السلام از ناحیه خدا و علم او لدنی است، بارها



[ صفحه 161]



مأمون مجلسی تشكیل داد و دانشمندان را برای مناظره با حضرت جواد علیه السلام دعوت كرد و در آن محافل حضرت جواد علیه السلام پاسخ تمام سؤالات آنان را می داد.

مورخان نوشته اند: 80 نفر از فقهای بغداد پس از مراسم حج به منزل امام صادق علیه السلام در مدینه آمدند تا از نزدیك امام جواد علیه السلام را زیارت كنند. عبدالله بن موسی عموی امام جواد علیه السلام آنجا حاضر شد و شخصی اعلام كرد: این آقا فرزند پیامبر صلی الله علیه و آله است، هر كس سؤالی دارد، می تواند بپرسد. چند سؤال از او كردند كه نتوانست پاسخ دهد. ناگهان امام جواد علیه السلام وارد شد و پاسخ صحیح سؤالات را داد. حاضران در مجلس خوشحال شدند و گفتند: عموی شما چنین و چنان فتوا داد، حضرت فرمود: «لا اله الا الله»، ای عمو روز قیامت در نزد خدا توقف می كنی.

علی ابن اسباط مصری می گوید: چشم من به جمال امام جواد علیه السلام افتاد در حالی كه وی كودكی بیش نبود، با دقت بر سر و پا و قامتش نگاه می كردم تا شكل و شمایل حضرت را برای مردم مصر تعریف كنم.

در این موقع امام علیه السلام نشست و فرمود: «یا علی! ان الله احتج فی الامامة بمثل ما احتج فی النبوة؛ قال الله تعالی: و اتیناه الحكم صبیا و لما بلغ أشده و بلغ أربعین سنة»؛ ای علی! خداوند در امامت نیز مانند نبوت احتجاج كرده و فرموده است: به یحیی در خردسالی نبوت دادیم و چون به قوت رسید و به چهل سال رسید.

بنابراین، جایز است كه خداوند حكمت و مقام پیامبری را در كودكی به كسی عنایت كند و جایز است در سن چهل سالگی به این مقام برسد. [4] .



[ صفحه 162]




[1] كافي، ج 1، ص 322.

[2] بحار، ج 50، ص 23.

[3] بحار، ج 50، ص 99.

[4] بحار، ج 50، ص 37.